Klaar voor een shocking nieuwtje? In 2030 zullen de Belgische vrouwen de dikste van Europa zijn, voorspelt de Wereldgezondheidsorganisatie. We hebben in Europa te maken met een heuse obesitasepidemie. Maar hoe komt het dat zo veel mensen vechten tegen overgewicht? Volgens researcher Brian Wansink zit een groot deel van het probleem in ons hoofd.

Makkelijke vraag denk je misschien. Om te leven natuurlijk, want we hebben eten nodig om te kunnen functioneren. Maar als je kijkt naar de levensstijl van de gemiddelde Europeaan, is er toch iets raars aan de hand. Want waarom eten we dan al die junkfood, die helemaal niet goed voor ons is? En waarom eten we zo veel, terwijl ons lichaam al met veel minder tevreden is?

Volgens Wansink zijn we slaven van context. We eten niet omdat we honger hebben, maar omwille van een ‘gevoel’. De context is meestal belangrijker dan wat we eigenlijk eten. Taart eten met de hele familie is gezellig. Met je vrienden pizza bestellen brengt sfeer in huis. Maar context is niet alleen sociaal. Ook zorgvuldig ontworpen verpakkingen schreeuwen om je aandacht. De kleuren, de foto’s, de reclame… zorgen ervoor dat je kiest voor bepaalde producten die niet gezond zijn, maar je wel een instant goed gevoel geven. Denk maar aan de happy vibes die rond Coca Cola hangen, of de I’m loving it van McDonalds. Al die marketing raakt je diep vanbinnen, waar je het meest beïnvloedbaar bent. En dat positieve gevoel maakt de producten in kwestie extra lekker.

Die gevoeligheid voor context is meestal onbewust. Maar als je bewuster met eten omgaat, kan je langzaamaan je gewoontes veranderen, en dus die extra kilo’s voor eens en voor altijd van je af gooien. En daar zijn een aantal trucjes voor die we nu uit de doeken doen.

Aan slechte voeding weerstaan kan moeilijk zijn. Het is een verslaving. Je weet wel dat het eigenlijk niet goed voor je is, maar het is sterker dan jezelf... En wat nu als je er wél iets aan kon doen, simpelweg door te begrijpen hoe je brein werkt? Met deze psychologische trucs help je je hersenen zichzelf te herprogrammeren, zodat ze met je meewerken tegen overgewicht.

Wat je ziet liggen, eet je makkelijker. Stop daarom al je snoepgoed en junkfood zo ver mogelijk weg, in een donkere kast.. Je zal zien dat je dan minder geneigd bent om een snoepreep te eten. Simpel maar effectief!

Als je eten vlak voor je neus staat, is het makkelijk om extra porties te nemen. We eten vaak zonder nadenken meer dan we eigenlijk nodig hebben, gewoon … omdat het er is, omdat het kan. Een tip: schep je eten in de keuken op je bord en laat de restjes daar staan. Wil je dan nog een tweede portie? Dan moet je er voor rechtstaan. En ook al is de afstand naar de keuken niet zo lang, je zal zien dat je minder geneigd bent om een tweede portie te nemen. En dit simpelweg omdat je er meer moeite voor moet doen.

Als je gaat shoppen met honger koop je niet per se meer, maar vooral slechter. Meer snoep, meer junkfood dus. Je wil onmiddellijke hongerstilling, dus je grijpt automatisch naar producten die je nu meteen kan eten, zonder enige moeite. Voedingsmiddelen met een hoge energetische inhoud en die snel energie kunnen leveren. Dat zijn dan natuurlijk meestal de ongezonde dingen, zoals een zak chips of een pak koekjes. Als je op voorhand je tripjes naar de supermarkt en je maaltijden plant, hoef je nooit nog met honger te gaan winkelen, zodat je niet in die val trapt.

Plannen kan ook handig zijn bij bijvoorbeeld buffetten. Kijk eerst naar wat er allemaal is, en kies daarna zorgvuldig wat je wil eten. Erin duiken zonder te kijken, doet je alleen maar meer eten. Want wie weet wat voor lekkers je nog ontdekt nadat je al een heel bord vol hebt geschept.

Het is bewezen dat er een sterke link is tussen obesitas en impulsiviteit. Hoe minder impulsief je met je eten omgaat (dus hoe beter je plant), hoe sneller je je ideale gewicht zal bereiken.

Onderzoek heeft uitgewezen dat ons lichaam gemiddeld 20 minuten nodig heeft voordat het een ‘ik ben voldaan’-signaal geeft. Het probleem is dat veel mensen na 20 minuten al lang klaar zijn met eten. Eet dus trager, kauw je voedsel meer, en sta eens stil bij de verschillende smaken en texturen in je mond. Je geniet meer van je eten, je bent je bewust van wat je in je mond stopt, én je geeft je lichaam de tijd om aan te geven wanneer het genoeg voeding binnen heeft gekregen. Drie vliegen in één klap.

Nog een interessant lesje psychologie: veel opties doen je veel eten. Misschien heb je dat zelf al ervaren met bijvoorbeeld een dessertbuffet. Je wil dan toch van alles eens geproefd hebben? Kies er dus bewust voor om nooit meer dan twee verschillende dingen op je bord te hebben. Hoe minder variatie, hoe minder je eet.
Een bijkomend probleem is de grootte van je bord. Onderzoek heeft aangewezen dat een groter bord onherroepelijk leidt tot omvangrijke porties. Maak je bord kleiner, en je verlaagt drastisch de kans op teveel eten.

Naar anderen kijken beïnvloedt onbewust hoe je zelf eet. Als je samen met vrienden aan tafel zit, eet je gemiddeld twee keer meer dan alleen. Mag je daarom niet meer met vrienden eten? Natuurlijk wel. Maar wees je bewust van deze valkuil. Als je goed naar de vijf vorige tips hebt geluisterd, zullen die je al ver op weg helpen om minder en beter te eten, ook als je gezellig met vrienden gaat dineren. Eten moet leuk blijven. Eens je de mentale klik hebt gemaakt, zal je er zelfs nog meer van genieten. Want de juiste voeding maakt je slanker in plaats van dikker. Smakelijk!